Crnogorska akademija nauka i umjetnosti (CANU) i Univerzitet Crne Gore (UCG) organizuju naučni skup koji će u Crnoj Gori okupiti naučnu dijasporu i prijatelje Crne Gore koji imaju bliže ili dalje porijeklo sa naših prostora. Naučni simpozijum pod naslovom Nauka i male zemlje: Sinergija dijaspore i matice sa prijateljima Crne Gore, održaće se u Podgorici, 2. i 3. novembra 2022. godine.
Skup će biti usmjeren na naučne discipline koje pokriva Odjeljenje prirodnih nauka Crnogorske akademije nauka i umjetnosti, i odvijaće se u 5 sesija. Predloge za govornike po sesijama razmatra i utvrđuje komisija koju čine predstavnici Crnogorske akademije nauka i umjetnosti i Univerziteta Crne Gore. Svakoj sesiji predsjedavaće članovi Odjeljenja prirodnih nauka CANU i predstavnici UCG, koji će uzeti učešća i u programu skupa.
Najprije će u okviru otvaranja skupa, pored pojedinačnih uvodnih obraćanja i predavanja, biti prikazan i kratki film (30 minuta) sa pozdravima i propratnim porukama upućenim CANU od strane 20 dobitnika Nobelove nagrade koji su u svom dosadašnjem radu sarađivali sa članovima CANU.
Prva sesija odnosi se na medicinu. Govornici će biti sa Univerziteta Kolumbija u Njujorku, sa univerzitetâ u Kanadi, Poljskoj i Hrvatskoj, iz Mejo klinike u Minesoti, sa Medicinskog fakulteta u Beogradu, Vojnomedicinske akademije i iz Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU).
Druga sesija odnosi se na matematiku. Govornici će biti sa univerzitetâ u Arizoni, Bostonu, Pekingu, Tirani, Beogradu (sa Matematičkog fakulteta), i iz SANU.
Treća sesija odnosi se na prirodne nauke. Govornici su iz Brukhejven nacionalne laboratorije u SAD, sa Univerziteta Jejl, univerzitetâ u Teksasu, Novom Sadu i Beogradu, kao i iz SANU.
Četvrta sesija odnosi se na inženjerske nauke. Govornici su sa univerzitetâ MIT, Harvard, Perdju i Indijana u SAD, sa Univerziteta u Mančesteru, iz Evropske akademije nauka u Londonu, Mađarske akademije nauka u Budimpešti, sa univerzitetâ u Novom Sadu i Beogradu, kao i iz SANU. Ova sesija je tematski podijeljena na dvije podsesije.
Peta sesija odnosi se na informatiku. Govornici su sa Univerziteta CMU u Pitsburgu, USC u Los Anđelesu, iz Evropske akademije u Londonu, sa Univerziteta Technion iz Izraela, univerzitetâ u Zagrebu, Kragujevcu i Beogradu, Instituta „Ruđer Bošković” u Zagrebu, Matematičkog instituta u Beogradu, kao i iz SANU.
Skup će se odvijati u dva formata. Govornici će imati izlaganja u trajanju od 15 minuta, plenarno (vrijeme je ograničeno kako bi se usljed širokog dijapazona obuhvaćenih tema izlaganja bolje pratila). Nakon što se jedna sesija završi, predviđeno je da govornici iz te sesije, i dio publike sa fokusom na toj sesiji, razviju diskusiju u dvije posebne sale. Kako bi se ostvarilo blisko povezivanje matice i dijaspore predviđeno je da predavači ne govore samo ex cathedra, već da manji broj specijalizovanih učesnika bliskog naučnog profila (eksperti i studenti, podjednako), diskutuju za okruglim stolom.
U posebnoj sesiji, pod naslovom Primjeri dobre prakse, istraživači iz Crne Gore će govoriti (svaki po 15 minuta) o svojim iskustvima saradnje sa istraživačima iz dijaspore.
Osnovni cilj skupa jeste zbližavanje naučne dijaspore i naučne matice Crne Gore putem uspostavljanja konkretnih vidova saradnje na iniciranju i realizaciji zajedničkih naučnih projekata, studijskih programa istraživanja i usavršavanja, itd.
Budući da niko u Crnoj Gori ne poznaje sve govornike iz iste struke, a pogotovu ne sve koji će doći iz inostranstva i koji pokrivaju sve struke (i pored pojedinačnih, do sada ostvarenih, poznanstava kroz struku/nauku ili kroz druge vidove povezanosti govornika iz i van Crne Gore), skup je osmišljen da ima i širu, socijalnu komponentu. Ona odražava trajnu posvećenost Crnogorske akademije nauka i umjetnosti, kao najviše ustanove u oblasti nauke i umjetnosti u Crnoj Gori, i Univerziteta Crne Gore kao najstarije ustanove visokog obrazovanja u Crnoj Gori, sabiranju vrhunskih naučnih znanja iz čitavog svijeta, a u svrhu razvoja i afirmacije naših naučnih potencijala koji će doprinositi napretku i blagostanju građana Crne Gore.