Crnogorska akademija nauka i umjetnosti organizuje
T r i b i n u
na temu
MAKEDONSKE KNJIŽEVNE BESJEDE
Predavači: akademici MANU prof. dr Katica Ćulavkova i prof. dr Venko Andonovski
Akademik Katica Ćulavkova, makedonska pjesnikinja, esejistkinja, teoretičarka, pripovjedač, univerzitetska profesorica, antologičarka, prevoditeljka. Predavala je teoriju i metodologiju književnosti, književnu hermeneutiku i kreativno pisanje na Filološkom fakultetu „Blaže Koneski“ u Skoplju. Od maja 2003. redovni je član Makedonske akademije nauka i umjetnosti, od 2014. član Evropske akademije nauka i umjetnosti, od 2008. i potpredsjednica Međunarodnog PEN centra. U dva mandata bila je član Predsjedništva MANU, rukovoditeljka Odjeljenja za lingvistiku, a sada i Centra za arealnu lingvistiku „Božidar Vidoeski”. Njene pjesničke knjige prevedene su na desetak jezika. Dobitnica je svih uglednih nagrada za književnost i nauku („Braća Miladinovci”, „11. oktobar” – najviša državna nagrada Makedonije, „Dimitar Mitrev”, „Aco Šopov”, „Goce Delčev”, „Narcisa” i dr.). Autorka je brojnih knjiga poezije – od prve Blagovijest (1975) do Nebo mi je kod kuće (2025). Objavila je više izbora iz svoje poezije (Zlatni presjek, Erato, Predigra i dr.), a u dva toma je objavljena njena sabrana poezija. Objavila je i dvije zbirke kratkih pjesničkih priča, kao i desetak teorijsko-esejističkih knjiga, od kojih se izdvajaju Teorija književnosti – uvod (1999, prevedena na engleski 2004), Demon tumačenja, Makedonska iskušenja i drugi ogledi. Priredila je nekoliko antologija i izbora (makedonske priče, poezija i eseji), kao i nekoliko hrestomatija teorijskih tekstova: Balkanska slika svijeta, Memorija i interpretacija, Nasilje i umjetnost, Feminističke strategije i dr. Priređivač je Pojmovnika književne teorije (2007, 2019). Bila je učesnica najznačajnih svjetskih festivala poezije. Rukovodila je brojnim domaćim i međunarodnim naučnoistraživačkim projektima iz oblasti književne nauke, teorije intertekstualnosti, kritičkih metoda, balkanologije i dr.
Akademik Venko Andonovski jedan je od najčitanijih makedonskih pisaca u posljednjih 20 godina u Makedoniji. Romani mu dostižu tiraže i do 20.000 primjeraka. Dobio je sve makedonske nagrade za prozu, dramu i kritiku. Pupak svijeta je dobio međunarodnu nagradu „Balkanika“ i rusku međunarodnu nagradu „Jugra“. Vještica, sa predgovorom Milana Kundere, imala je odličan prijem kod francuske kritike, a najnovijim romanom Pupak svjetlosti (2023) osvojio je međunarodnu Tolstojevu nagradu „Jasna poljana“, u najužoj konkurenciji sa Šlinkom, Kadareom i dr., čime se našao na spisku prethodnih dobitnika, velikana poput Barnsa, Vargasa Ljose, Pamuka. Njegove drame su izvođene sa velikim uspjehom na makedonskim i inostranim pozorišnim scenama. Autor je i 10 kritičko-esejističkih knjiga. Knjige su mu prevedene na 15 jezika. Redovni je profesor na Filološkom fakultetu u Skoplju, gde predaje književnost i kulturologiju. Dopisni je član MANU.
Tribina će se održati u utorak, 6. maja 2025. godine, u 12 časova, u sali Crnogorske akademije nauka i umjetnosti, Rista Stijovića 5, Podgorica.
